طرح درس

موضوع:  طرح درس :   آموزش برنامه اعداد اول  (به زبان  ویژوال بیسیک یا Qbasic )

                مقدمه :  بخاطر  وجود  حلقه های تودرتو و شرط های  زیاد  در این برنامه ، برای دانش آموز سال سوم که تجربه برنامه نویسی ندارد بسیار دشوار بوده  و  در این طرح درس  سعی شده  روش آزمایش شده ای را برای آموزش این  برنامه ارائه شود  به این صورت که : مساله را به اجزای کوچکتر تقسیم کرده و در هر قسمت بطور مستقل از روش استقرا پیش میرویم تا به هدف نهایی برسیم. چون برنامه ها  بصورت از آسان به سخت آموزش داده میشوند و هدفمند هستند به آن حالت آموزش پلکانی گفته میشود .

  زمان :    یک جلسه اموزشی

هدف های یادگیری :

 دانش آموز باید بتواند در پایان جلسه برنامه ای بنویسد که کلیه اعداد اول بین 100 تا 1000 را پیدا کرده نمایش دهد .

انتظارات عملکردی :

 از دانش آموزان انتظار میرود در مدت زمانهای تعیین شده سعی کنند ارزش یابی ها را ( با کمک و راهنمایی معلم) نوشته و آزمایش کنند و برای انجام تکالیف نمره در نظر گرفته شود.

ابزارهای مورد نیاز :   رایانه – ویندوز 98 یا XP  - نرم افزار  Visual Basic  و یا  Qbasic

مهارتهای  ICT :

آشنایی با محیط سیستم عامل ویندوز و آشنایی با یکی از محیط های برنامه نویسی visual basic  ویا  Qbasic  ..

فعالیتهای مقدماتی :

از دانش آموزان میخواهیم بصورت گروههای 2 یا 3 نفره کامپیوتر ها را روشن کرده و مراحل کار را دنبال کنند .(بهتر است  دانش آموزان با استعداد را با دانش آموزان بی علاقه گروه بندی کنیم )

مرحله اول : 

بیان مفاهیم اصلی (تئوری):

1-    توضیح( یادآوری) حلقه تکرار FOR- NEXT  و نکات مروط به آن   .

2-    یاد آوری دستور PRINT و نکات مربوط به آن مانند علامت  , و ;  در پایان دستور .

( این دستورات در جلسات گذشته تدریس شده و فقط یاد آوری آن کافی میباشد )

شروع درس :

برنامه ای بنویسید که اعداد یک تا 10 را نشان دهد .( این برنامه باید برای دانش آموزان بسیار آسان باشد پس از آنها میخواهیم در نوشتن آن روی تخته همگی برنامه را بیان کنند حتی اگر دانش آموزی اشتباه گفت آن را نیز مینویسیم و سپس با توضیح اصلاح میکنیم ).

For  I = 1  to   10

Print   I  ;

Next  I

ارزش یابی 1: برنامه ای بنویسید که اعداد 10 تا 1 را نشان دهد ( برای تفهیم Step در حلقه )

ارزش یابی 2 : برنامه ای بنویسید که عدد N را از ورودی بگیرد سپس اعداد یک تا  N  را نشان دهد .( برای گرفتن اعداد در ویژوال از Text Box  و در کیوبیسیک از  Input  استفاده کنند  )

مرحله دوم :

بیان مفاهیم اصلی (تئوری):

1-  تعریف (یادآوری)  مقسوم ، مقسوم علیه ،  باقیمانده ، خارج قسمت اعشاری و خارج قسمت صحیح و علائم معادل آنها در برنامه نویسی .

2-    یادآوری دستور  IF و نحوه استفاده از آن .

3-    یاد آوری مفهوم کنتور و جمع کننده در برنامه نویسی .

شروع درس :

برنامه ای بنویسید که یک عدد را گرفته (N) و مقسوم علیه های آن را نشان دهد .

از دانش آموزان میخواهیم آخرین برنامه ای را که حل کرده اند بگویند تا روی تخته یادداشت کنیم :

N= Val (Text1.Text)

For  I = 1 to N

Print I;

Next I

حال با تشریح صورت مساله جدید از آنها میخواهیم بگویند دستور if  را در کجای برنامه فوق اضافه کنیم برنامه جدید بدست می آید ؟ ( مانند بعضی از مسابقات تلوزیون که راهنمایی میکنند و جایزه میدهند )

حاصل بصورت زیر خواهد شد :

N= Val (Text1.Text)

For  I = 1 to N

If  ( N  mod  I ) =0 Then  Print I;

Next I

ارزش یابی 1:  برنامه ای بنویسید که یک عدد را گرفته و مقسوم علیه های آن را جمع بزند و در پایان حاصل جمع را نشان دهد .

ارزش یابی 2 : :  برنامه ای بنویسید که یک عدد را گرفته و مقسوم علیه های آن را بشمارد  و در پایان تعداد  را نشان دهد.

مرحله سوم  :

بیان مفاهیم اصلی (تئوری):

1-     مفهوم عدد اول و ارتباط آن با تعداد مقسوم علیه ها ( اینکه اگر تعداد مقسوم علیه های یک عدد 2 باشد آن عدد اول است ) .

شروع درس :

برنامه ای بنویسید که یک عدد را بگیرد ، سپس تعداد مقسوم علیه های آن را بشمارد در آخر اگر تعداد مقسوم علیه ها برابر 2 بود پیغام عدد اول است را همراه خود عدد نشان دهد .

         از دانش آموزان میخواهیم آخرین برنامه ای را که حل کرده اند بگویند تا روی تخته یادداشت کنیم :

N= Val (Text1.Text)

For  I = 1 to N

If  ( N  mod  I ) =0 Then  t=t+1

Next I

Print t

حال با تشریح صورت مساله جدید از آنها میخواهیم با توجه به جمله (در  آخر اگر تعداد مقسوم علیه ها برابر 2 بود)  بگویند

دستور if   را در کجای برنامه فوق اضافه کنیم برنامه جدید بدست می آید ؟

حاصل بصورت زیر خواهد شد :

N= Val (Text1.Text)

For  I = 1 to N

If  ( N  mod  I ) =0 Then  t=t+1

Next I

If  t = 2  Then  Print  N ; " Adad Aval Ast "

ارزش یابی 1 : سئوال شفاهی در مورد اینکه چکار کنیم بجای اینکه ما از طریق ورودی به این برنامه  عدد بدهیم کامپیوتر خودش بطور اتوماتیک اعداد 1 تا 100 را برای  N  در نظر گرفته و هربار که N   افزایش یافت برنامه بطور کامل اجرا شود .

مرحله چهارم :

بیان مفاهیم :

1-    مفهوم حلقه های تودر تو و اینکه امکان دارد یک حلقه یا تعدادی دستور راکه تشکیل یک برنامه کامل را میدهند  درون یک حلقه دیگر بگذاریم  و چرا این کار را انجام میدهیم .

شروع درس :

برنامه ای بنویسید که کلیه اعداد 100 تا 1000 را  پیدا کرده و نمایش دهد .

از دانش آموزان میخواهیم آخرین برنامه ای را که حل کرده اند بگویند تا روی تخته یادداشت کنیم :

N= Val (Text1.Text)

For  I = 1 to N

If  ( N  mod  I ) =0 Then  t=t+1

Next I

If  t = 2  Then  Print  N ; " Adad Aval Ast "

حال این برنامه را بصورت یک بلوک در نظر میگیریم که ورودی ان N بوده و از دانش آموزان میخواهیم با توجه به توضیحاتی که داده ایم بگویند چگونه در  این برنامه گرفتن N  از Text box را حذف کرده بجای آن از یک حلقه For  جدید برای تولید  N  های از 100 تا 1000 استفاده کنیم .

حاصل بصورت زیر خواهد شد :

For  N = 100  to  1000

   For  I = 1 to N

   If  ( N  mod  I ) =0 Then  t=t+1

   Next I

   If  t = 2  Then  Print  N ; " Adad Aval Ast " ,

Next  N

 ارزش یابی 1 : برنامه ای بنویسید که کلیه اعداد اول بین 100 تا 50 را پیدا کرده نشان دهد .

ارزش یابی 2: برنامه ای بنویسید که اعداد اول بین 10 تا 20 را نشان دهد و جمع بزند و در پایان حاصل جمع آنها را نشان دهد .

سخنی با  همکاران :

n     در کارگاه رفت و آمد معلم و مراجعه حضوری معلم به دانش اموز در  بسیاری از مواقع بسیار سودمند است ولی این رفت و آمد ها به مرور برای همکاران خسته کننده می شود بطوری که به سئوالات دانش آموزان پاسخ نمی دهند ، استفاده از نرم افزار  Net support School  کمک میکند که معلم فقط با نشستن جلوی رایانه خودش بطور کامل به رایانه تمام دانش آموزان تسلط داشته رفع اشکال کند با آنها صحبت کرده و ارزش یابی کند .

n     کنجکاوی و بازیگوشی دانش آموزان سبب میشود که بعضی از برنامه ها را پاک میکنند و این در کارگاه رایانه باعث میشود مدت زیادی از وقت همکار عزیز صرف نصب نرم افزار یا تعمیر رایانه شود . محدود کردن دانش آموزان با  User  و  Password  نیز هرچند موثر است ولی جلوی کنجکاوی دانش آموز را می گیرد و این هدف ما نیست ، استفاده از نرم افزار  Deep freeze باعث میشود رایانه بطور کامل منجمد شود حال شما میتوانید به دانش آموز اجازه دهید هر کار دلش میخواهد انجام دهد ( Format  ، نصب و عزل برنامه ها ، رمز گذاشتن روی رایانه ) حتی بهتر است رمز  Administrator  رایانه وی را به او بدهید تا به راحتی کار کند ، پس از اولین  Restart  رایانه دقیفا به حالت اولیه خود که منجمد شده بود بر میگردد .

n     هردو برنامه فوق از طریق  CD  به هنرستانها ارسال شده و نیز از طریق گروههای اموزشی قابل تهیه است و آموزش نصب و نحوه استفاده نیز تهیه شده و همانند این مقاله ازطریق این وبلاگ  در اختیار همکاران عزیز قرار میگیرد .

. موفق باشید .امیروداعی.